Jaba ve Justi Kürdçe-Fransızca Lügatte 3 Kelime,
Kürdler ve Türkler arasında etimolojiye bir merak var. Çok faydalı. Ama tarihle ilgilenen bir çok arkadaş ta lügatlere karşı bir umursamazlık farkediyorum. Mesela yukarıda ismini verdiğim lügat nette mevcut, ama ben Kürdlerin bu lügatin varlığından bile haberdar olduklarını sanmam. Bir arkadaş ismini biliyor ama Fransızca oluşundan ötürü bakıp bakmadığını bilmiyorum.
Türklerinse zaten doğruyu öğrenme ve savunma gibi ihtiyaçları yok...
Lügatten haberleri olmadığı gibi, zaten tenezzül de etmezler. Nasıl olsa devlet tepelerine biniyor, Kürd için 300-500 kelime vs deniyor. Sayıları ibadullah etimolog-Türkolog ve işkembelog ise bu sallamasyon görevlerini arlanmazlığın en harbi ve itinalı biçimiyle yerine getiriyorlar. Başta da Türk solcu-demokrat sazanlar bunların mavallarına atlıyor.
Kürd kardeşler de boş durmuyorlar, bir türlü lügat karıştırmıyorlar.
Bir Kürd, ya da herhangi bir millet mensubu tarihle uğraşıyorum deyip te, her gün defalarca sözlüğe bakmıyorsa, hal ve gidiş elbette iyi olmaz, bu nasihatleri aynı hataları sürekli yapan adem oğlu olma hasebiyle ediyorum, benden söylemesi...
Kelimelerimiz çok önemli, Tire(h), Taraz( teres) ile Dujik/Tujik.
p.111: Tireh , petit tribu...Küçük aşiret veya kabile. Bu ise Tireh değil, Tire formunda olmalı Kürdçede.
p.131 : taraz ; fils de putain; fille d'un batard (litter.ayant un batard pour pere).
Oğlunu düzmek, kızından piç doğurtan vs vs tam bir ensest türüne taraz deniyor.
Türkçedeki teres tastamam bu.
Teres için Nişanyan şöyle yazmış : '' [ Artin Hindoğlu, Hazine-i Lugat, 1838] ترس térés, (pézévénk) maquereau.
[ TDK, Türkçe Sözlük, 1. Baskı, 1945]
teres: 'Pezevenk' demek olup sövgü sözü olarak kullanılır.
≈ Kürd, teres 1. korkak, yüreksiz, 2. Hıristiyan, dinsiz, gâvur ≈? Fa tarsā ترسا a.a.
Yani Nişanyan'ın verdiği köken yanlış. Tırs ile teres'in alakası yok. Yukarısınnda ''pezevenk'' var, o ise anlam itibariyle bir nevi yakın görünüyor.
p.228: doujik= montagne à pic - a mountain peak.
- nom d'une montagne prés de Terdjan -
Dağ/tepenin doruğu... Tercan yakınlarında bir dağ ismi.
Buradan iki şeyi net öğreniyoruz. İlki Dujik / Tujik , tuj kelimesinin +ik soneki almasıyla ''dağın yüksek noktası, daha doğrusu da muhtemelen sivrileşerek biçim alan doruğu.
Bu tuj/duj kelimesi kurmanci de hem baharat acısı, hem de sivri anlamlarına geliyor ( bkz, M.L.Chyet).
No comments:
Post a Comment