Monday 30 January 2023

Mark Sykes Listesinde Şıx Bızeyni Aşireti ve Tüfek İmalatı!

 

Bu önemli bilgiyi okuyucuya ulaştırmak lazımdı ve bir kaç cümleylede olsa, aşağıya aldım.
Çok ilginç ve biraz da hayranlık uyandıracak bir meziyetleri varmış bizim Şıx Bızeynilerin. Evvela şunu söyleyeyim, Mark Sykes Baban Kürdleri kesimine almış aşireti.
Burada 1908 yılında bahsettiği kol 4000 aile diyor. Yani nereden bakılsa o zamanlar GK da tam 25,000 nüfusu sadece bu kol meydana getiriyormuş, insan okudukça şaşkınlığa uğruyor, şimdi nerede bu kadar Kürd diye!
Mark Sykes Şıx Bızeynilerin çok savaşçı, hiddetli, kargaşacı ve etkili eşkiyalar olduklarını not etmiş. Ama dahası var.
Çok iyi at bindiklerini naklettikten sonra, çok zeki oldukları ve Martini Henry tüfekleri imal ettiklerini yazıyor!
Düşünebiliyormuyuz, bir Kürd halk-aşireti, hem de 1900 başlarında dünya markası bir tüfeği sanki mast-yoğurt mayalarcasına, imal edebiliyor.
İnanılır gibi değil ama gerçek.
Düşündüm de, bir asır evvel bu yetenekleri değerlendirebilecek teşkilatlanmalar olsaymış belki yıkım bu düzeyde olmazdı, ne bileyim işte, aklıma öyle geldi.
Kaynak: p. 455, The Kurdish Tribes of the Ottoman Empire, Mark Sykes:
Shaykh Bezeini. 4,000 families. A great and warlike tribe, turbulent and fierce. Noted robbers. Great horsemen. Very intelligent, make Martini Henry rifles. Live in villages in winter, dwell in tents in the vicinity of their villages in spring. After the harvest (June) proceed to Persian frontier with their flocks. Return in September, or later if the season is hot. Dress in Persian fashion. Baban Kurds.